Peregrinationes Silesies

W czasie dolnośląskich wędrówek wielokrotnie można natknąć się na nieco toporne w kształcie, wyciosane w kamieniu przy użyciu najprostszych narzędzi krzyże. Stoją przy drogach, ogrodzeniach, kościołach, na cmentarzach, niektóre z nich są wmurowane w ściany świątyń czy kamiennych płotów. Część z nich przez wieki pochyliła się, część straciła ramiona i straszy smutno kikutami. Każdy jednak skłania do refleksji, będąc namacalnym dowodem, że niegdyś w danym miejscu doszło do krwawej zbrodni, a następnie jej zadośćuczynienia. Z każdym z nich wiąże się historia okrucieństwa i skruchy. Niektóre są szczegółowo opisane, przy innych spotkamy jedynie tabliczkę z określoną datą wystawienia. Na obszarze Dolnego Śląska znajduje się około 400 krzyży pokutnych. Występują też na Opolszczyźnie, w województwie śląskim i lubuskim, a pojedyncze sztuki także w województwie pomorskim, świętokrzyskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim. Zwyczaj ich stawiania dotarł na obecne ziemie polskie prawdopodobni